سید علی مرتضوی کارشناس حوزه سیاست‌گذاری اقتصادی در رابطه با وضعیت ناترازی گاز در زمستان در گفت و گو با خبرنگار قدس گفت: بخش خانگی و تجاری در زمستان محوریت اصلی مصرف گاز شبکه انتقال کشور را بر عهده دارد و در بین کلیه مشترکان بخش خانگی برخی مشترکان که مشترکان پرمصرف گاز هستند؛ در بخش مصرف گاز، کشور را با چالش قابل توجهی روبرو می‌کنند که در مقایسه با بقیه مصرف کنندگان گاز، مصرفی بسیار انحرافی، نامتناسب و خارج از الگوی بهینه مصرف را دارند.

کاهش مصرف ۵۰ میلیون مترمکعب با استفاده بهینه از مصرف گاز 

وی ادامه داد: در زمستان کشور دارای ناترازی در مصرف و تولید گاز خواهد شد و یکی از راهکارها، حرکت همه مشترکان به سمت استفاده بهینه از مصرف گاز است که تا ۵۰ میلیون مترمکعب کاهش مصرف را به دنبال خواهد داشت و از همین رو باید به سمت رفع ناترازی در بخش خانگی و حرکت به سمت بهینه‌سازی مصرف برومی و باید بر پیاده‌سازی یک سیستم تعرفه‌ای پلکانی موثر که بر ‌مشترکان پرمصرف تمرکز دارد، حرکت کنیم و در جهت رعایت مشترکان در جهت مصرف بهینه، باید قیمت را به صورت تصاعدی در هر ردیف افزایش دهیم. مدل مربوط به افزایش نمایی قیمت گاز بر اساس مصرف به عنوان تعرفه‌گذاری پلکانی پرمصرف‌ها یا IBT شناخته می شود که هدف اصلی آن اصلاح و بهینه سازی الگوهای مصرف مشترکان پرمصرف، به ویژه در بخش خانوار، طراحی شده است.

این کارشناس حوزه سیاست‌گذاری در رابطه با سرانه مصرف بالای مشترکان پرمصرف گفت: همچنین در رابطه با بخش خانگی، متاسفانه بخش مهمی از مصرف در بخش مشترکان پرمصرف است و پرمصرف‌ها به طور میانگین حدود ۷ برابر مشترکان عادی مصرف دارند و وجود مشترکین پرمصرف در بخش های خانگی و تجاری باعث ایجاد ناترازی در مصرف گاز می شود. این مشترکین پرمصرف بخش قابل توجهی از کل عرضه گاز را مصرف می کنند در حالی که اکثر مصرف کنندگان سهم نسبتاً کمی دارند. تمرکز بر ‌مشترکان پرمصرف موجه است زیرا آنها اغلب مشترکین ثروتمندی هستند که می توانند الگوهای مصرف خود را از طریق سیگنال قیمت تغییر دهند.

اکثر مشترکان پرمصرف بخش خانوار در مناطق مرفه مستقر هستند

وی در رابطه با ارتباط بین ثروت و مصرف بالای گاز گفت: اکثر مشترکان پرمصرف بخش خانوار در مناطق مرفه مستقر هستند. عوامل مختلفی در الگوهای مصرف بالای مشترکان در مناطق مرفه نقش دارند، از جمله اندازه و نوع مسکن، امکانات رفاهی مانند استخر و سونا، تعداد افراد در هر خانوار، سبک زندگی و رفاه اقتصادی است و همچنین مصرف بالای گاز از مصارف لاکچری گاز مترصد خواهد شد. به عنوان مثال چون ثروتمندان خانه های بزرگتر و مجلل تر دارند، برای گرم نگه داشتن کل سطح خانه، به مصرف گاز بیشتری می‌پردازند و همچین تجهیزات رفاهی اضافی مانند استخرهای شنا و سونا نیاز پرمصرف‌های مرفه را به مصرف گاز بیشتر، افزایش می دهند.

وی گفت: اجرای نظام تعرفه‌گذاری پلکانی پرمصرف‌ها موجب خواهد شد که اولا سیگنال قیمتی مناسبی به پرمصرف‌ها داده شود و همچنین مصارف لاکچری پرمصرف‌ها با قیمت واقعی انرژی محاسبه خواهد شد و بدین ترتیب مصارف بالای گاز، با قبوض بالای گاز مواجه خواهند شد. همچنین این نظام تعرفه‌گذاری، با عدالت در پرداخت یارانه و همچنین عدالت در استفاده برابر از منابع طبیعی همخوانی دارد و موجب بهینه‌سازی مصرف انرژی نیز در بلندمدت نیز خواهد شد چون سیگنال قیمتی مهم‌ترین عامل برای جهت دادن مصرف مشترکان پرمصرف به سمت میزان بهینه انرژی است.